اولین دوره قاعدگی چه زمانی اتفاق می افتد؟

زنان  اولین دوره قاعدگی  را به طور متوسط در سنین 11 تا 14 سالگی تجربه می‌کنند.  شروع قاعدگی قبل از ۸ سالگی بلوغ زودرس و بعد از 16 سالگی نیز بلوغ دیررس محسوب میشود و نیاز به ارزیابی دارد.

اندکی پس از آغاز بلوغ در دختران و معمولاً حدود 2 سال پس از رشد پستانها ، قاعدگی شروع می‌شود. در حالیکه اولین دوره قاعدگی در سنین ذکر شده اتفاق می‎افتد،  برخی ممکن است آن را در سنین پایین یا بالاتر تجربه کنند.

شروع دوره قاعدگی “منارک” نام دارد.

چرخه قاعدگی به طور معمول چند روز است ؟

چرخه قاعدگی حدود چهار هفته است که از روز اول خونریزی شروع می‌شود و با شروع دوره بعدی به پایان می‌رسد. با این حال، هنگامی که دختران برای اولین بار پریود می‌شوند، ممکن است دوره‌های نامنظمی را تجربه کنند.

پس از گذشت چندین دوره، چنانچه مشکلی وجود نداشته باشد، سیکل قاعدگی به طور منظم در هر ماه اتفاق خواهد افتاد.

و باید بدانید که حتی دو تا سه سال از شروع قاعدگی فرصت میدهیم تا محور هیپوفیز _ تخمدان کاملا تکامل یافته و قاعدگی‌ها منظم شوند. در طی دوران پریودی  بدن زنان  برای بارداری احتمالی آماده می‌شود. 

قاعدگی یا پریود چیست و چرا رخ می دهد؟

در هر دوره، لایه داخلی رحم ( اندومتر) شروع به رشد کرده و تخمدان‌ها تخمکی را آزاد می‌کنند. اگر تخمک کیفیت مطلوبی داشته باشد، توانایی باروری توسط اسپرم را خواهد داشت. 

چنانچه تخمک بارور نشود، بارداری در آن چرخه رخ نخواهد داد. پس از آن پوشش داخلی رحم شروع به ریختن می‎کند که نتیجه آن یک دوره قاعدگی است.

دوره‌ها به طور منظم (معمولاً ماهانه) تا یائسگی  یعنی حدود 51 سالگی ادامه خواهند داشت. در تعدادی از بانوان چند سال قبل از یایسگی نیز بی نظمی قاعدگی  روی میدهد و به عنوان گذر به یایسگی محسوب میشود.

رحم عضوی توخالی و به شکل گلابی است که مسئولیت نگهداری و تغذیه جنین  در دوران بارداری را برعهده دارد. واژن یا “کانال زایمان” راهی برای خروج  خون قاعدگی و یا ترشحات دهانه رحم از بدن  را فراهم می‌کند و در مقاربت و رابطه جنسی نیز عضو اصلی می‌باشد.

 در طی یک دوره، معمولاً 2-3 روز خونریزی نسبتاً شدید است و بدنبال آن 4-2 روز جریان کمتری وجود خواهد داشت. مایعات در دوران قاعدگی مخلوطی از بافت داخلی رحم و خون است.

احساس شما در این دوران چگونه خواهد بود؟

 یک سری علایم جسمی و روحی در تعداد زیادی از خانمها در چند روز قبل از پریود اتفاق میوفته که با عنوان سندرم قبل قاعدگی  (PMS  )شناخته میشود .چند روز قبل و در طی دوره قاعدگی، ممکن است احساس گرفتگی و نفخ شکم کنید.

گرفتگی در اثر افزایش تولید هورمون‎ها ایجاد خواهد شد.  این هورمون‌ها (به نام پروستاگلاندین) باعث انقباض عضلات رحم می‌شوند. آنها به بدن کمک می‌کنند تا پوشش داخلی رحم  ( آندومتر ) بریزد ولی باعث درد نیز میشوند.

  بهترین زمان برای مصرف مسکن در پریودهای دردناک ، روز قبل از شروع پریودی و یا به محض شروع خونریزی است تا از آزاد شدن پروستاگلاندین ها جلوگیری شود.

برخی نیز همراه با گرفتگی عضلات، احساس درد در قسمت فوقانی ران و  کمر را نیز  تجربه خواهند کرد. حالت تهوع، اسهال، تحریک پذیری، سردرد و خستگی از دیگر علائمی است که ممکن است تجربه کنید.

حساسیت  پستان یکی دیگر از علائم رایج دوره پریودی است. این درد می‌تواند در روزهای قبل از شروع قاعدگی به اوج خود برسد. افزایش هورمون‎های استروژن و پروژسترون منجر به بزرگ شدن مجاری پستان و تورم غدد شیر می‌شود. نتیجه آن درد و تورم است.

برای از بین بردن گرفتگی و درد کمر، می‌توانید از کمپرس آب گرم استفاده نمایید. حرارت باعث بهبود جریان خون در بدن خواهد شد. شدت درد در برخی زنان به حدی است که نیاز به مصرف مسکن دارند.

تخمین زده می‎شود که دوره‎های دردناک، نامنظم و یا سنگین تا 14 درصد از زنان در سن باروری را تحت تأثیر قرار می‌دهد. علاوه‌بر این، مطالعات نشان می‎دهند که  32 تا 40 درصد از زنانی که پریود هستند، قادر به انجام فعالیت‎های روزانه و شغلی خود نیستند.

قاعدگی نامنظم چرا رخ می دهد؟

زمانی که دوره قاعدگی نامنظمی دارید، یعنی احتمالا با یکی از حالات زیر مواجه هستید:

• زمان شروع هر دوره، متفاوت از دوره قبلی است. ممکن است بیشتر از یک هفته زودتر  و یا دیرتر شروع شود. ( سیکل قاعدگی 21 تا 35 روز یکبار طبیعی می‌باشد)
• در طی یک دوره خون بیشتر یا کمتر از حد معمول ( کمتر از سه روز ) از دست می‌دهید.
• تعداد روزهای خونریزی در شما متفاوت است.
• قبل یا بعد از قاعدگی ، لکه بینی دارید.

موارد بسیار زیادی وجود دارد که می‎توانند منجر به پریودی نامنظم شوند. تغییر در سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون در بدن سبب می‎شوند تا  الگوی طبیعی پریود مختل شود.

به همین دلیل دختران جوانی که دوران بلوغ را پشت سر می‌گذارند و  یا زنانی که به یائسگی نزدیک می‌شوند معمولاً پریود نامنظم را تجربه می‌کنند.

علل شایع پریودهای نامنظم چیست ؟

• داشتن دستگاه داخل رحمی IUD))
• تغییر در مصرف  قرص‌های جلوگیری از بارداری یا استفاده از داروهای خاص
• ورزش زیاد و سنگین
• سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
• بارداری یا شیردهی
• استرس
• پرکاری  و کم کاری تیروئید
• ضخیم شدن یا پولیپ در اندومتر رحم
• فیبروئید رحم( میومهای رحمی )

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و کم کاری تیروئید دو دلیل عمده پریودهای نامنظم در زنان هستند. به طور کلی، هدف از درمان بازگرداندن تعادل هورمون ها در بدن است.

اگر به PCOS مبتلا هستید ، پزشک ممکن است قرص‌های جلوگیری از بارداری و یا سایر هورمون‌های دیگر را برای تحریک پریود توصیه کند. اگر به کم کاری تیروئید مبتلا هستید، ممکن است لازم باشد هورمون های تیروئید مصرف کنید.

چه زمانی دوره قاعدگی نامنظم نگران کننده است؟

اگر دوره قاعدگی منظمی دارید و به ناگهان با تغییر الگو مواجه می‎شوید، حتما با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک ممکن است برای رد بارداری یا سایر مشکلات سلامتی ، معاینه بدنی و آزمایش  را تجویز نماید.

در صورت مشاهده علائم زیر با پزشک خود تماس بگیرید:

• سالی سه دوره یا بیشتر سیکل ماهانه را از دست می‎دهید.
• در طی 21 روز بیشتر از یکبار پریود می‎شوید.
• سیکل قاعدگی بالای 35 روز اتفاق می‌افتد.
• در دوران قاعدگی خونریزی شما بیشتر از حد معمول است و یا مجبور هستید در طی خواب شبانه نیز نوار بهداشتی را تعویض کنید.
• بیش از 7 روز خونریزی دارید.
• شما در طی یک دوره قاعدگی بیشتر از حد معمول درد دارید. و با مصرف صحیح مسکن درد از بین نمی‌رود.

علت لکه بینی در دوره قاعدگی چیست؟

دوره قاعدگی نتیجه یک عمل متعادل و پیچیده بین هورمون‌های استروژن و پروژسترون است. موارد مختلفی وجود دارد که می‎تواند این تعادل را بر هم زند  و منجر به  لکه بینی شود. در لکه بینی خونریزی کمتری نسبت به جریان طبیعی رخ خواهد داد.

در بیشتر مواقع لکه بینی نمی‎تواند نگران کننده باشد. برخی از عوامل مانند سن و یا بارداری در بروز آن موثر هستند. با این حال شرایطی  وجود دارد که باید برای درمان آن به طور جدی اقدام شود.

لکه بینی در زمان پریود ، یعنی حدود 10 تا 14 روز پس از تخمک گذاری، ممکن است ناشی از لانه گزینی نطفه در اوایل بارداری باشد. وقتی لانه گزینی اتفاق می‌افتد ، تخمک بارور شده بیشتر در لایه رحم فرو رفته و لکه بینی ایجاد می‌کند.

کلامیدیا و سوزاک از جمله بیماری‌های مقاربتی  STI هستند که ممکن است در هر زمان در طول چرخه پریودی لکه بینی ایجاد کنند.

بیماری التهابی لگن PID) )ممکن است در صورت عدم درمان STI در مدت زمان طولانی ایجاد شود. در این شرایط عفونت از واژن به اندام‌های تولید مثل رسیده است. مانند سایر عفونت‌ها، آنها می‎توانند باعث خونریزی نامنظم و لکه بینی در طی سیکل پریودی شوند.

دلایل عمده لکه بینی در دوره قاعدگی

سن از دیگر عواملی است که می‎تواند باعث لکه بینی شود. معمولا دختران جوان با این مشکل مواجه هستید. زیرا دوره قاعدگی تازه در حال شکل‎گیری است و بدن تلاش می‌کند تا خود را با این شرایط وفق دهد. 

این مشکل معمولاً در سنین 10 تا 15 سالگی اتفاق می‎افتد. دوره های این مدت می تواند:

• نزدیک به هم باشند.
• در فواصل زمانی دیرتری رخ دهند.
• سنگین باشند.
• سبک بوده و در عین حال با لکه بینی مواجه هستند.

با گذشت زمان، هورمون‎ها تنظیم  شده و دوره‎های ماهانه قابل پیش‌بینی خواهند شد.

در مورد زنان مسن نیز همین طور است. با نزدیک شدن به یائسگی، سطح هورمون‌ها غیر قابل پیش‎بینی می‌شود. در دوران یائسگی، سیکل ماهانه ممکن است سنگین‎تر، سبک‌تر، طولانی‌تر یا کوتاه‌تر باشند و از هم فاصله بیشتری بگیرند.

موارد زیر نیز می‎توانند منجر به لکه‎بینی شوند:

• کاهش وزن
• عدم تخمک گذاری
• سندرم تخمدان پلی کیستیک
• بیماری‌های تیروئید
• استرس
• قرص‌ هورمونی ، IUD
• سرطان