اتفاقاتی که در سه ماهه اول بارداری می افتد 

در سه ماه اول بارداری دست خوش احساسات متفاوتی می شویم، در این زمان است که متخصص زنان می تواند ما را راهنمای کند. تمامی احساساتی که در این سه ماه برای مادران رخ می‌دهد خوب و خوش نیستند. گاهی دچار نگرانی می شوند، به خصوص در ماه‌های اول بارداری، این نگرانی بسیار شایع است.

برای حفظ سلامتی خود و کودکتان باید هر قدر که می توانید از خود مراقبت کنید. تغذیه مناسب داشته باشید، ورزش کنید، به اندازه کافی بخوابید و ویتامین‌های مناسب این دوران را مصرف کنید؛ و اگر احساس نگرانی، ناراحتی یا حالات عصبی می کنید با یک متخصص زنان در میان بگذارید،

ما آماده کمک به شما مادران عزیز نسل آینده هستیم. در این مقاله‌ی کوتاه سعی می کنیم تا نکات مهم و اساسی سه ماه اول بارداری را برای شما بازگو کنیم.

تغییرات من و جنین در هر ماه

در سه ماه اول بارداری جنین به آرامی رشد می کند. در ماه اول کیسه آمنیوتیک که یک کیسه آب محکم است در اطراف جنین شکل می‌گیرد. این کیسه کمک می کند تا جنین در طول بارداری فضایی مناسب داشته باشد. جفت نیز در ماه اول ایجاد می‌شود.

جفت اندامی است که مواد مغذی را از مادر به کودک منتقل می کند تا جنین بتواند رشد کند. صورت کودک کم کم شکل می‌گیرد و چشم، دهان، فک پایین و گلو ایجاد می‌شوند و گردش خون آغاز می‌شود.

در ماه دوم بارداری صورت کودک بیشتر حالت می‌گیرد. گوش‌ها ایجاد می‌شوند و بازو‌ها و پاها شکل می‌گیرند. سیستم عصبی در این ماه به خوبی شکل گرفته و دستگاه‌های گوارشی و اندام‌های حسی فعالیت خود را شروع می‌کنند. در این ماه است که جنین حرکت‌های خود را شروع می کند، هر چند که ممکن است مادر چیزی احساس نکند.

با رسیدن ماه سوم بارداری ، کودک شما کاملا شکل گرفته است، حتی می تواند مشت و دهان خود را باز و بسته کند. اندام تولید مثل کودک نیز در حال شکل گیری است؛ هر چند تشخیص آن می تواند هنوز دشوار باشد. در پایان این ماه کودک شما حدوداً 7 تا 10 سانتی متر قد و 28 گرم وزن خواهد داشت.

مادران و احساسات ناخوشایند دوران بارداری

در این سه ماه که کودک به آرامی شکل می‌گیرد، ممکن است مادران آرام و قرار نداشته باشند. صحبت و مشاوره با متخصص زنان می تواند مقداری از این نگرانی‌ها را کاهش دهد. بانوان در این دوره به حمایت عاطفی احتیاج دارند،

با این وجود مطالعات نشان داده است که 20% از بانوان در دوران بارداری دچار اختلالات خلقی و اضطراب شدید می شوند که می تواند بر کودکشان نیز تاثیر بگذارد.

این مسئله هنگامی بدتر خواهد شد که بانوی باردار قبل از این دوران نیز به بیماری افسردگی دچار بوده است و استرس این دوران باعث تشدید آن خواهد شد. احساس افسردگی، غم یا احساس کمبود در این ماه‌ها تحریک خواهد شد.

کار زیاد در منزل یا محل کار و عدم دریافت حمایت احساسی کافی، افسردگی را تشدید می کند. اضطراب، احساس نگرانی یا ترس از مواردی هستند که ممکن است اتفاق بیافتند. ممکن است نگران باشید که آیا مادر خوبی خواهید بود یا خیر یا چگونه باید فرزند خود را بزرگ کنید.

بانوان باردار ممکن است دچار بیمارهای دیگری نیز شوند، مانند:

• اختلال دوقطبی
• اختلال استرس PTSD
• وسواس فکری (OCD)
• اختلال در خوردن (مانند بی اشتهایی یا بولیمی)

تاثیر استرس و افسردگی بیش از حد می تواند باعث زایمان زودرس و کاهش وزن کودک هنگام تولد شود. تولد زودرس یکی از علل فوت و ناتوانی کودکان است. کودکانی که مادران آن‌ها در دوران بارداری دچار استرس شده‌اند، طبق آمار بیشتر به آسم و آلرژی دچار می شوند.

همچنین استرس بیش از حد می تواند بر سلامت روانی کودک نیز تاثیر گذاشته و آن‌ها در دوران اولیه زندگی خود دچار مشکلات رفتاری کند. متخصص زنان می تواند این مباحث را برای شما بیشتر باز کرده و راه حل‌های جلوگیری از وقوع چنین مواری را به شما ارائه دهد.

در سه ماه ی اول بارداری چه رژیمی داشته باشیم؟

رفع بیماری‌های گفته شده با کمک دکتر متخصص زنان ممکن خواهد بود. حمایت ما از شما در صورتی به نتیجه‌ای مثبت می انجامد که خودتان نیز در راه رسیدن به بهبودی و البته یک زایمان سالم، تلاش کنید. پس، با یک رژیم غذایی سالم این روند را آغاز کنید.

• غذاهای سرشار از فولات مصرف کنید. اسید فولیک کمک می کند تا دستگاه عصبی جنین شکل گیرد. خوراکی هایی مانند مرکبات، لوبیا، نخود فرنگی، عدس، برنج و غلات، سرشار از اسید فولیک هستند.
• فرآورده‌های لبنی شامل کلسیم، ویتامین D، پروتئین، چربی‌های سالم و اسید فولیک هستند. پس خوردن ماست و شیر به میزان کافی را فراموش نکنید.
• غلات کامل منابعی سالم برای جذب ویتامیل B کمپلکس، فیبرهای غذایی و مواد معدنی مانند آهن، منیزیم و سلنیوم هستند. تمامی آن‌ها برای رشد سالم کودک شما ضروریند، پس غلات سبوس دار مانند جو، گندم، برنج قهوه‌ای و… را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
• میوه‌ها و سبزی‌هایی مانند خربزه، موز، انار، پرتقال، کلم بروکلی، کلم، هویج، گوجه فرنگی، ذرت و… دارای ویتامین و آنتی اکسیدان‌های مفیدی هستند و مواد مغذی خوبی را به کودک شما می رسانند.

• از خوردن غذا‌های آماده، نپخته یا نیم پز خودداری کنید. همچنین خوردن خوراکی‌های بیش از حد شیرین و نوشیدن کافئین می تواند استرس و بی خوابی را افزایش دهد، پس آن‌ها را از رژیم غذایی خود در این دوران حذف کنید.

چی بخوریم ؟ چی نخوریم ؟

در این دوران مادر باید انرژی مورد نیازش را از گروه‌های غذایی غلات، سبزیجات و میوه ها، گوشت و لبنیات تأمین کند. در وعده‌های روزانه غلات باید بخش اساسی را به خود اختصاص دهند علی الخصوص غلات حاوی سبوس.

استفاده روزانه از سبزیجات می توانند نیاز مادر به ویتامین‌ها مانند ویتامین های A و C و مواد معدنی و فیبر را فراهم کنند همچنین فیبر موجود در سبزیجات می‌تواند یبوست که یکی از مشکلات رایج این دوره است با نیز برطرف کند. در این مدت مصرف مکمل آهن ضرورتی ندارد، ولی بعد از این دوره باید علاوه بر رعایت رژیم غذایی، قرص آهن نیز مصرف شود.

پروتئین ماده غذایی اصلی برای مادر و نوزادش است که با مصرف گوشت تأمین خواهد شد همچنین ویتامین B۱۲ یکی از ویتامین‌های اساسی در رشد و نمو جنین است که فقط در این گروه وجود دارد.

کلسیم مورد نیاز مادر و جنین نیز از طریق مصرف لبنیات تأمین خواهد شد اگر مصرف کلسیم توسط مادر کافی نباشد، جنین از کلسیم موجود در استخوان های مادر استفاده می کند که این باعث بروز پوکی استخوان در مادر خواهد شد.

باید توجه شود که در این دوران باید مصرف کافئین به حداقل خود برسد، مصرف شکلات و قهوه باید به کمترین میزان خود برسد. در صورت مصرف چای باید کمرنگ میل شود و با فاصله از وعده غذایی باشد.

در صورت استعمال دخانیات باید ترجیحا قبل از اقدام به بارداری و یا ابتدای بارداری مصرف آن قطع شود و مصرف لبنیات غیر پاستوریزه و گوشت به‌صورت خام اکیداً ممنوع است زیرا می‌تواند دچار عفونت باکتریایی یا موجب انتقال انواع انگل شود

غربالگری سه ماهه اول

در دوران ابتدایی بارداری بدن مادران تغییرات محسوسی خواهد داشت. نخستین نشانه عدم بروز عادت ماهانه خواهد بود.

در ادامه و در سه ماهه اول خانم‌ها ممکن است با علائمی مانند حساس شدن پستان ها، نوسانات خلقی، ناراحتی معده، یبوست، تهوع، ویار و یا انزجار نسبت به غذاهای خاص روبرو شوند.

دقت کنید که در ابتدای ماه سوم بارداری میزان هورمون حاملگی به بالاترین زمان خود می‌رسد و احساس درد و کوفتگی یکی از علائم ماه سوم است و میزان اندک آن خطرناک نیست، زیرا این دردها اغلب به دلیل کشیده شدن مفاصل، رباط و عضلات لگن به هدف افزایش فضا برای رحم رخ می‌دهند.

در هفته یازدهم  تا پایان سیزده هفته پزشک آزمایش غربالگری سه ماهه اول را تجویز می‌کند که شامل آزمایش سونوگرافی و آزمایش خون است. این آزمایش برای آن است که مشخص شودآیا جنین دچار ناهنجاری‌های کروموزومی مانند سندرم داون هست یا نه؟

بررسی بیماری‌های وراثتی مانند تالاسمی هم در این زمان انجام میشود.

شرایط جنین در ماه سوم بارداری

 ماه سوم بارداری از ابتدای هفته نهم تا انتهای هفته دوازدهم را شامل می‌شود. در این دوران ارگان‌های اصلی جنین مانند قلب و مغز و اعصاب شکل گرفته و قلب بچه شروع به تپیدن خواهد کرد و سرعت رشد جنین به‌صورت فزاینده است و اندام های شکل گرفته شروع به انجام فعالیت های خود می کنند.

در آغاز هفته نهم روده‌ها که به علت نبود فضای کافی در بند ناف رشد کرده اند کم‌کم به درون شکم جنین منتقل می‌شوند. سپس در این زمان دست و پاهای جنین بلندتر می شوند و آغاز شکل گیری انگشتان وی خواهد بود. سرعت رشد سر جنین کمتر شده و کم‌کم سر او از بدنش فاصله می‌گیرد و همچنین اندام های جنسی و تناسلی جنین نیز کم کم شروع به شکل گیری می‌کنند و در پایان ماه سوم قابل تشخیص خواهد بود و می‌توان جنسیت بچه را از طریق سونوگرافی تشخیص داد.

( هر چند بهترین زمان تشخیص جنسیت جنین سه ماهه دوم و بعد از هفته چهاردهم بارداری می‌باشد) در هفته دهم و یازدهم چشمان بچه کم‌کم شروع به شکل گیری خواهند کرد و چشم‌ها بسته می‌شوند و پلک‌ها تا پایان 25-27 هفتگی بسته خواهند ماند.

در پایان این زمان جنین حدود 7.6 سانتیمتر قد و 28 گرم وزن دارد.

نتیجه گیری و جمع بندی